Với mục tiêu tạo dựng một diễn đàn học thuật chuyên sâu, kết nối giới chuyên môn, ngày 22/4, Khoa Kiến trúc - Mỹ thuật Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) tổ chức Hội thảo chuyên ngành “Kiến trúc và Nghệ thuật SCAA 2025”.
Hội thảo SCAA 2025 quy tụ sự tham gia của đông đảo khách mời là các kiến trúc sư, nhà thiết kế, giảng viên, sinh viên từ các trường đại học
Hội thảo do Khoa Kiến trúc - Mỹ thuật tổ chức thường niên, tạo ra một diễn đàn học thuật chuyên sâu, nơi kết nối những ý tưởng sáng tạo và ứng dụng công nghệ vào thực tiễn kiến trúc - nghệ thuật hiện đại. SCAA 2025 quy tụ hơn 20 bài tham luận với nội dung xoay quanh các xu hướng công nghệ mới trong kiến trúc và nghệ thuật như (1) Công nghệ hiện đại trong bảo tồn di sản kiến trúc (2) Vật liệu truyền thống và hiện đại trong thiết kế nội thất di sản (3) Thời trang và bảo tồn di sản văn hóa (4) Phục chế nghệ thuật trong các công trình di sản.
Phát biểu khai mạc, GS.TS. Lê Văn Cảnh - Phó Hiệu trưởng khẳng định: “Hội thảo là dịp quý báu để các giảng viên, chuyên gia và những người đang trực tiếp hoạt động trong lĩnh vực kiến trúc - nghệ thuật cùng nhau trao đổi kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, từ đó định hướng phát triển nghề nghiệp cho thế hệ trẻ. Những đóng góp tại đây không chỉ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, mà còn tạo ra giá trị thiết thực cho sự phát triển bền vững của ngành.”
GS.TS. Lê Văn Cảnh khẳng định hội thảo là cơ hội trao đổi, nâng cao chất lượng ngành kiến trúc - nghệ thuật
Mở đầu phần trao đổi, PGS.TS.KTS. Nguyễn Hạnh Nguyên - Cố vấn Hội đồng Kiến trúc Hội Kiến trúc sư Việt Nam trình bày tham luận chủ đề “Vật liệu truyền thống và hiện đại trong thiết kế nội thất công trình di sản”. Bằng cách dẫn dắt người nghe qua dòng chảy kiến trúc, cô không chỉ giúp khái quát bối cảnh lịch sử mà còn làm rõ sự khác biệt giữa “vật liệu” - yếu tố cấu thành độ bền kỹ thuật của công trình và “chất liệu” - yếu tố tạo nên giá trị cảm nhận và thẩm mỹ bề mặt. Cô nhấn mạnh, sự phân tách này là tiền đề để trong thiết kế nội thất di sản, việc phục hồi và kết hợp vật liệu truyền thống với công nghệ hiện đại không thể chỉ dừng lại ở kỹ thuật, mà đòi hỏi sự nghiên cứu nghiêm túc về màu sắc, cấu trúc và bản chất chất liệu. Chỉ khi hiểu sâu và lựa chọn đúng, chúng ta mới có thể tái tạo không gian di sản một cách chân thực, đảm bảo hài hòa giữa giá trị nguyên gốc và yêu cầu của thời đại.
PGS.TS.KTS. Nguyễn Hạnh Nguyên chia sẻ về kết hợp vật liệu truyền thống và hiện đại trong thiết kế nội thất
Tiếp nối, ThS.KTS. Nguyễn Thu Phong - Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, nhà sáng lập Công ty Nhà Vui mang đến một góc nhìn sâu sắc qua tham luận “Kiến tạo không gian di sản mới đô thị”. Anh ví không gian đô thị như một cơ thể sống, nơi lưu giữ và phản chiếu những giá trị văn hóa - lịch sử đã hình thành qua nhiều thế hệ. Theo anh, việc làm mới các không gian này không chỉ là xây dựng lại, mà là một quá trình tôn tạo, tức bảo tồn giá trị cốt lõi trong khi vẫn thổi vào đó hơi thở thời đại. Để làm được điều đó, kiến trúc sư không chỉ cần nắm vững các nguyên tắc quy hoạch thiết kế, mà còn phải thấu hiểu bản sắc địa phương, tinh tế trong cách biểu đạt kiến trúc, nhằm tạo ra những không gian vừa gần gũi với hiện tại, vừa bền vững trong tương lai.
ThS.KTS. Nguyễn Thu Phong trình bày về kiến tạo không gian di sản mới đô thị
Ở một góc độ hiện đại hơn, KS. Nguyễn Thúy Hằng - đại diện nhóm nghiên cứu đến từ các Sở, Ban ngành tại TP.HCM và Đà Nẵng trình bày tham luận về “Ứng dụng công nghệ số trong bảo tồn di sản văn hóa”. Bài nghiên cứu tìm hiểu khả năng tích hợp công nghệ như VR, AR, AI, quét 3D, blockchain,… vào hoạt động bảo tàng, giúp tăng cường trải nghiệm và khả năng lưu trữ. Tuy nhiên, theo nhóm nghiên cứu, Việt Nam vẫn thiếu một hệ thống đánh giá chuẩn và chiến lược triển khai đồng bộ. Việc áp dụng các mô hình như TIM và DMM được đề xuất như một giải pháp cho các bảo tàng trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu.
KS. Nguyễn Thúy Hằng đề xuất ứng dụng công nghệ số trong bảo tồn di sản
KTS. Nguyễn Thanh Tân - Giảng viên Khoa Kiến trúc - Mỹ thuật HUTECH đã mang đến những phân tích chuyên sâu qua tham luận “Nghiên cứu hệ thống cấu trúc Bảo tàng Lịch sử TP.HCM”. Phần trình bày tập trung làm rõ mối quan hệ giữa thiết kế kiến trúc và các yếu tố kết cấu kỹ thuật, đặc biệt nhấn mạnh sự giao thoa giữa phong cách Đông Dương thời Pháp thuộc và các kỹ thuật xây dựng hiện đại. Từ đó, đề tài không chỉ cung cấp góc nhìn chuyên môn về tính bền vững và toàn vẹn của công trình, mà còn góp phần bổ sung tài liệu thực tiễn cho các dự án bảo tồn di sản kiến trúc trong tương lai.